ISO 22000 Belgesi Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ISO yani Uluslar arası Standartlar Örgütü tarafından yayımlanmış olan gıda ürünlerinin ilk üretim veya hizmet aşamasından başlayarak tüm üretim veya hizmet proseslerinde hijyene dayalı bir yaklaşımla proseslerin kontrol altına alınarak tam hijyenik ortamlarda üretim veya hizmet yapıldığını gösteren Yönetim sistemidir.
Bu standardın belgelendirmesi ise iso 22000 belgesidir. ISO 22000 Gıda güvenliği yönetim sistemi standardı ISO tarafından HACCP standardı ile ISO 9001 Kalite Yönetim sistemi standardının birleştirildiği bir yönetim sistemi standardı olarak ilk olarak 2005 yılında yayınlandı.
Son revizyonu ise 2018 yılında gerçekleştirilmiştir. ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi sadece gıda üretimi ve ya gıda sunumu ile ilgili olabilecek imalat satış depolama pazarlama lojistik v.b işletmeler tarafından kurularak uygulanabilecek bir standarttır.
GGYS ISO 22000 belgesi ile belgelendirmektedirler. ISO Tarafından yayımlanmış olan tüm yönetim sistemi standartlarında olduğu gibi bu yönetim sistemi standardı da ISO 9001, ISO 14001 gibi yönetim sistemi standartları ile entegre olarak kurulup uygulanabilir.
ISO 22000 yönetim sistemi standartı gıda tedarik sürecinde yer alan işletmeler tarafından uygulanabilir bir standart olduğundan bahsetmiştik. Gıda sektöründe uygulanabilir olarak ortaya çıkmış olan HACCP tehlike analizi ve kritik kontrol noktaları olarak belirlenmiş olan bir sistemi standardı yerini almıştır.
HACCP Belgesi Türkiye’de TS EN 13001 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi olarak da bilinmektedir. ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ise ISO tarafından yayınlanmıştır. Gıda Güvenliğinin sağlanmasına yönelik uygulanacak bir standarttır.
HACCP Belgesi uygulamadan kaldırılmış bir standart olduğundan ISO tarafında HACCP standardı yerine geçecek ISO 9001 Kalite Yönetim Sisteminin ve HACCP sisteminin bir birleşimi olan ISO 22000 standardını yayınlamıştır.
ISO 22000 HACCP belgesi değildir fakat standardın ilgili maddeleri HACCP Tehlike analizi Standardının maddelerini de karşılamaktadır. HACCP Standardı ISO tarafından yayınlanan bir standart olmadığından tüm dünyada akreditesiz olarak belgelendirilmekteydi.
GGYS Standardı belgelendirme kuruluşları tarafından akredite olarak düzenlenebilmektedir. TURKAK ‘dan akredite olmuş ISO 22000 Belgelendirme kuruluşları bulunmaktadır.
ISO 22200 Belgesi ile belgelendirilmek isteyen kuruluşlar standardın gerekliliklerini karşılayacak çalışmaları işletmelerinde uygulanabilir hale getirmek zorundadırlar. ISO 22000 Belgesi ile belgelendirme sürecinde sistem kurulumu ve uygulanması gerekmektedir.
ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi Belgesini almak olarak bir kavram yanlış olacaktır. GGYS belgesi ile belgelendirme için işletmeler ISO 22000 belgesi aldım demektedirler. İşletmelerin belgelendirme süreci ISO 22000 Gıda güvenliği Yönetim sistemini firmanızda kurup uygulamanız sonucu bir belgelendirme kuruluşunun yapacağı bu standardın denetimi sonucu işletmenizi ISO 22000 Belgesi ile belgelendirebilirsiniz.
Bu sürecin ilk aşaması ISO 22000 Standardını işletmenizde kurup uygulanabilir bir sistem olarak hayata geçirmenizdir. Bunun ardından TURKAK ’dan yani Türk Akreditasyon Kurumundan ve ya Almanya’da DAKKS İngiltere’de UKAS , Amerika İAS gibi diğer akreditasyon örgütlerinden akredite olmuş belgelendirme kuruluşlarına başvuru yapılır.
DENETİM SÜRECİ
Akredite olmuş ISO 22000:2005 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi belgelendirme kuruluşu denetimi planlar. Denetimin tamamlanması için gerekli olan adam gün bazında planı işletmeye ulaştırır. İşletme bu denetim planını onaylar.
ISO 22000 denetimi gerçekleştirilir. Baş denetçisi denetim sonucu işletmenin sisteminde majör ve ya Minör hatalara bakar. Buna göre takip denetimi gerekip gerekmediğine karar verir. Takip denetimi gerekmiyor ise işletmeden denetim sonucu oluşan majör ve ya minör hataları kapatmalarını ister.
İşletme ISO 22000 Sistemi içerisindeki Düzenleyici ve Önleyici Faaliyet Prosedürlerine göre düzenleyici ve önleyici faaliyetlerini yaparak kayıt altına alır ve bu kayıtları Belgelendirme firmasına iletir. Denetimi yapan baş denetçi kapatmaları uygun görür ise raporunu tamamlar. Belgelendirme kuruluşu komitesine belgelendirme tavsiye kararını belirtir.
Komite işletmenin iso 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi belgesi ile belgelendirilmesine karar verilir ise akredite belge düzenlenerek işletmeye sunulur.
İşletmelerimiz arasında şöyle yanlış bir kanı oluşmuştur. ISO 22000 belgesi TURKAK tarafından verilir. Bu kanı yanlıştır. TURKAK yani Türk Akreditasyon Kurumu asla kurum ve kuruluşlara yönetim sistemi belgesi düzenleyen bir kuruluş değildir.
TURKAK özerk bir kurumdur ve kuruluş amacı akreditasyon yetkisi vermektir. Yani TURKAK sistem ürün muayene laboratuar v.b konularda işletmeleri yetkilendirerek onların TURKAK logolu iso belgesi vermesini sağlayacak akreditasyonları tamamlar. Bu bağlamda iso 22000 Belgeside TURKAK tarafından verilmez ancak TURKAK’ın yetkilendirdiği iso 22000 belgelendirme kuruluşu tarafından TURKAK logolu olarak verilir.
ISO 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi belgesini sadece TURKAK dan akredite kurumlar vermeye yetkili değildir. Aynı zamanda IAF tarafından tanınan akreditasyon kurumlarından kendileri akredite olmuş ve ya temsilcilik almış kurumlar da yaptıkları ISO 22000 belgelendirme denetimi sonucu akredite ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi düzenleyebilirler.
Türk Akreditasyon Kurumu Belgelendirme şirketlerini ISO 2200 Konusunda akredite etse de diğer akreditasyon örgütleri tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi belgelerine Akredite İnceleme Formu düzenlememektedir.
Firmanızda ISO 22000:2018 Gıda Güvenliği Yönetim siteminin uygulanması için kadrosunda uzman Gıda Mühendisleri bulunan danışmanlık firmalarından ISO 22000 danışmanlık hizmeti almanız gerekebilmektedir.
Danışmanlık firmaları ISO 22000 Yönetim sisteminin kurulması aşamalarında neler yapar. İlk önce işletmenizin fizibilitesini yaparak sistemin ihtiyaçları ve firmanızın mevcut durumunu gözlemleyerek işletmenizin eksiklerini belirler.
Bu aşamadan sonra ISO 22000 Sisteminin firmada kurulum ve uygulanma safhalarında önemli bir role sahip olan Gıda Güvenliği Ekibi belirlenir. Gıda Güvenliği Ekip Lideri kararlaştırılır. GGYS ekibi belirlendikten sonra danışmanlık firması sisteminin kurulması için firma çalışanlarının alması gereken eğitimleri organize eder .
İlk eğitim ISO 22000 temel eğitimidir ve bu eğitime tüm firma çalışanları katılır. ISO 22000 gıda güvenliği Yönetim sistemi Nedir ? Neden bu belgeyi alıyoruz ? Sisteminin yararları nelerdir.
ISO 22000 Sistemi uygulanırken tüm çalışanlara ve firma departmanlarına ne gibi sorumluklar getirecek. Bu konularda aydınlatıcı bilgiler sunulur. Bu eğitimin ardından ISO 22000 Dökümantasyon eğitimi düzenlenecektir. Bu eğitime Gıda Güvenliği Ekibi Üst Yönetim ve Gıda Güvenliği Ekip Lideri katılırlar.
Bu eğitimin amacı ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi dokümanları nasıl hazırlanır ? Bu dokümanlar nasıl yayınlanır? Dokümanları nasıl revize edilir? Dış kaynaklı doküman nedir? ISO 22000 Prosedürleri Talimatları İş akış şemaları nasıl oluşturulur? Yönetim Sisteminde HACCP Planı nedir? Öngereksinim Programları nasıl hazırlanır Oparasyonel Öngereksinim Programı nedir? Ürün şatları neye göre belirlenir gibi soruların cevapları aranmaktadır.
Bir diğer eğitim ise ISO 22000 İç tetkik (iç denetim ) eğitimidir. Bu eğitim işletmenin uyguladığı Sisteminin iç dinamiklerinin birimler bazında uygulamada aksaklıklarının olup olmadığının denetlenmesi için yapılan İç denetiminin nasıl yapılası gerektiğinin aktarıldığı eğitimdir.
İç denetim eğitimlerinde ISO 22000 belgesinin şartları firmada nasıl karşılanıyor ? İç denetim nasıl yapılır? Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi iç denetim soru listesi nasıl hazırlanır? Denetim raporu nasıl yazılır ? Gıda Güvenliği Sistemi iç denetimi sonucu majör ve ya minör hatalar nasıl belirlenir? ISO 22000 : 2005 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi yapılan iç tetkik sonucu takip denetimi gerekip gerekmediğine nasıl karar verilir gibi sorulara cevap veren bir eğitimdir.
Bunun dışında işletme yıllık eğitim planı ile kendi gereksinimleri doğrultusunda eğitim planlayabilir. Bu eğitimlerden olmazsa olmazları tabi ki Hijyen Sanitasyon , Kontaminasyon ve kişisel bakım eğitimleri gibi eğitimlerdir.
Bu eğitimler tamamlandıktan sonra ISO 22000 Sistemi gerekli uygulanır. Prosedür, Talimat, haccp planları, Ön gereksinim Programları, Gereksinim Programı , Acil Hal Planları Geri çekme planları gibi gerekli dokuman oluşturulur.
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi uygulamalarından sonra sistemin aksayan yönleri olup olmadığını görebilmek amacı ile standardında zorunlu maddesi olan İç denetimler yapılır. İç denetimlerde uygunsuzluklar var ise bu uygunsuzluklar kapatılır. Bu standardın da ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi veya diğer yönetim sistemleri gibi olmazsa olmazı Yönetimi Gözden Geçirme Toplantılarıdır.
Yönetimi gözden geçirme Toplantıları da yapıldıktan sonra ISO belgelendirme firmasına başvuru yapılır. TURKAK dan veya diğer akreditasyon kurumlarından akredite ISO 22000 belgelendirme kuruluşu belgelendirme denetimini yapar.
Bu denetim sonucu bulunan majör veya minör hatalar danışman firma önderliğinde kapatıldıktan sonra belgelendirme kuruluşu tarafından Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi basılarak firmaya gönderilir. Böylece danışmanlık kuruluşunun burada görev ve sorumluluğu bitmiş olur.
Bundan sonra ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemini işletmede uygulamak devamlılığının arz etmesini sağlamak Gıda Güvenliği Ekibi ve bu ekibin lideri olan Gıda Güvenliği Ekip Lideri tarafından sağlanır.
The Foundation of Food Safety Certification yani Gıda Güvenliği Sertifikasyon vakfı tarafından yayınlanmıştır. Standart bir yönetim sistem standarttır. FFSC 22000 Standardı yayınlayan kurum ISO yani Uluslar arası standartlar Örgütü değildir.
TURKAK yani Türk Akreditasyon kurumu veya İngiltere’de UKAS Almanya’da DAKKS, gibi diğer akreditasyon kurumları FFSC 22000 Belgesi verme konusunda bir belgelendirme kuruluşu akredite ederler. Bu akreditasyona dayanarak The Foundation of Food Safety Certification Yetkilendirir.
FFSC 22000 standardının oluşturulmasında ISO 22000 standardı ile PAS 220 Standardının temel alınmıştır. Bu iki standart harmonize edilerek oluşturulmuş bir gıda güvenliği yönetim sistemi standarttır. FFSC 22000 Belgesini akredite olarak ancak Gıda Güvenliği Sertifikasyon vakfına üye olan belgelendirme kuruluşları verebilmektedir.
Ülkemizde de bu vakfa üye olarak FFSC 22000 denetimleri yapmaya yetkili olan ve akredite bir FFSC 22000 belgesi düzenlemeye yetkili kurumlar bulunmaktadır.
İSO 22000 BELGESİ FİYATI
İşletmelerimiz gerek iso 9001 belgesinde gerek iso 14001 belgesinde ve ya diğer yönetim sistemleri belgelerinde olduğu gibi iso 22000 belgesinde de ver parayı al belgeyi yanlışına bazen düşebilmektedirler.
Burada şu soruyu kendilerine sormaları gerekir benle mi istiyoruz sistem mi istiyoruz şunu düşünün verdim parayı aldım gıda güvenliğini bu mümkün müdür? Ünlü komedyen Cem Yılmaz bir gösterisinde özel üniversite kavramına dokunurken kapattım üniversiteyi saçtım parayı öğretin, öğretin diye ince bir gönderisi bulunmaktaydı.
İşletmelerimizde parayı saçarak daha kalite daha kalite daha belge diyebilirler mi? İşte burada öneli olan iso 22000 belgesini para vererek üç günde alınabilir bir belge olarak düşünmemek iso 22000 gıda güvenliği yönetim sistemi standartlarını işletmeye uygulana bilir bir hale getirmek olmalıdır.
Bu standardı işletmede kurulması için gerekli olan altyapı, danışmanlık ve belgelendirme maliyetleri de sizin açınızdan iso 22000 sistem maliyetleridir.