FSSC 22000 Sertifikatı, Hollandiya mənşəli FSSC təşkilatı tərəfindən hazırlanan Qida Təhlükəsizliyi İdarəetmə Sistemi sertifikatıdır. FSSC 22000 sertifikatı qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemlərinin beynəlxalq standartlara uyğunluğunu təsdiqləyən geniş bir sertifikatdır. Qida sahəsində fəaliyyət göstərən təşkilatlar üçün bu sertifikat, məhsul təhlükəsizliyi, müştəri məmnuniyyəti və beynəlxalq rəqabət gücünü artırmaq baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
FSSC 22000 sertifikatını əldə etmək, ətraflı hazırlıq, sistemli tətbiq və davamlı nəzarət prosesini tələb edir. Bu məqalədə, FSSC 22000 sertifikatını əldə etmək üçün izlənməsi lazım olan addımları və prosesin detallı izahını geniş şəkildə təqdim edəcəyik.
FSSC 22000 (Food Safety System Certification 22000), qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemləri üçün inkişaf etdirilmiş beynəlxalq bir standartdır. Bu sertifikat, ISO 22000:2018 və ISO/TS 22002-1 standartlarına əsaslanır.
ISO 22000:2018, ümumi qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemlərinin tələblərini müəyyən edərkən, ISO/TS 22002-1, qida istehsal prosesləri üçün xüsusi texniki tələbləri təqdim edir. FSSC 22000, bu standartları birləşdirərək, qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemlərinin effektivliyini və etibarlılığını təmin edir.
FSSC 22000 sertifikatı almaq üçün müəssisələr, qida təhlükəsizliyi idarəetmə sisteminin tələblərinə uyğunluq təmin etməli və akkreditə olunmuş bir sertifikatlaşdırma orqanından audit prosesini uğurla tamamlamalıdır. Bəs bu prosesdə hansı addımlar izlənməlidir?
Mövcud Vəziyyətin Təhlili və Hazırlıq
FSSC 22000 sertifikasını almaq üçün ilk addım, mövcud qida təhlükəsizliyi idarəetmə sisteminin detallı təhlilini aparmaqdır. Bu təhlil, müəssisənin mövcud tətbiqetmələrini, proses və prosedurlarını qiymətləndirərək FSSC 22000 standartının tələbləri ilə nə qədər uyğun olduğunu müəyyən edir. Bu mərhələdə, adətən bir məsləhət firması ilə əməkdaşlıq etmək faydalı ola bilər. Məsləhətçilər, mövcud vəziyyəti qiymətləndirir, çatışmazlıqları müəyyənləşdirir və inkişaf təklifləri verir. Həmçinin, bu prosesdə bir layihə planı hazırlanır və hədəflər müəyyən edilir.
Standartlara Uyğunluğun Təmin Edilməsi
FSSC 22000 standartı, ISO 22000:2018 və ISO/TS 22002-1 kimi texniki standartları ehtiva edir. Müəssisələr, bu standartların hər birinin tələblərini yerinə yetirməlidir. ISO 22000:2018, qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemi üçün əsas tələbləri müəyyən edir və risk analizi, əlaqə və idarəetmə sistemləri kimi mövzuları əhatə edir.
ISO/TS 22002-1 isə, qida istehsalı proseslərinə dair xüsusi tələbləri təqdim edir və istehsal, gigiyena və nəzarət prosedurlarını müəyyənləşdirir.
Müəssisələr, bu standartların tələblərinə uyğun bir sistem qurmalı və bu sistemin bütün aspektlərini inteqrasiya etməlidir. Bu mərhələdə, mövcud proseslər yenidən nəzərdən keçirilməli, yeni prosedurlar hazırlanmalı və mövcud sistemlər təkmilləşdirilməlidir.
Təlim və Fərqlilikləndirmə İşləri
FSSC 22000 sertifikasını almaq üçün, bütün işçilərin qida təhlükəsizliyi standartları barədə təlimatlandırılması və məlumatlandırılması vacibdir. Təlim proqramları, işçilərin standartlara uyğun davranış sərgiləməsini təmin edir və qida təhlükəsizliyi mədəniyyətinin bütün təşkilata yayılmasına kömək edir.
FSSC 22000 Sertifikası Təlimləri adətən xarici mütəxəssislər tərəfindən və ya daxili təlimçilər vasitəsilə həyata keçirilir və bütün əməkdaşların iştirakını tələb edir.
Təlimlər, qida təhlükəsizliyi idarəetmə sisteminin əsas prinsiplərini, risk analizini, gigiyena standartlarını və təcili vəziyyət prosedurlarını əhatə edir. Həmçinin, müntəzəm aralıqlarla təkrarlanan təlimlərlə, işçilərin məlumat və bacarıqları müasir tutularaq güncəllənir.
Risk Analizi və Kritik Nəzarət Nöqtələrinin Müəyyənləşdirilməsi
FSSC 22000 Qida təhlükəsizliyi idarəetmə sisteminin bir hissəsi olaraq, risk analizi aparılmalı və kritik nəzarət nöqtələri (CCP) müəyyən edilməlidir. Risk analizi, potensial təhlükələri tanımaq və bu təhlükələrin təsirlərini minimuma endirmək üçün lazım olan tədbirləri müəyyənləşdirmək məqsədi ilə həyata keçirilir. Risk analizi prosesi, adətən təhlükə analizi və kritik nəzarət nöqtələri (HACCP) prinsiplərinə əsaslanır.
Kritik nəzarət nöqtələri (CCP), qida təhlükəsizliyini təmin etmək üçün müəyyən edilən vacib nöqtələrdir. Bu nöqtələr, təhlükələrin nəzarətdə saxlanması lazım olan yerlərdir və hər CCP üçün xüsusi nəzarət meyarları və izləmə prosedurları hazırlanmalıdır.
Müəssisələr, bu nöqtələri mütəmadi olaraq izləməli və lazım olan nəzarətləri həyata keçirməlidir.
FSSC 22000 Sertifikası İç Auditin Aparılması
FSSC 22000 sertifikasını almaq üçün iç auditlər, qida təhlükəsizliyi idarəetmə sisteminin effektivliyini qiymətləndirmək və sistemdəki çatışmazlıqları aşkar etmək məqsədilə aparılır. İç auditlər, sistemin standartlara uyğunluğunu yoxlayır və lazım olan düzəldici tədbirlərin görülməsini təmin edir.
İç auditlər adətən müntəzəm aralıqlarla keçirilir və audit nəticələrinə əsasən inkişaf planları hazırlanır.
İç auditlər zamanı, bütün sistem komponentləri nəzərdən keçirilir və əməliyyat prosesləri, prosedurlar, qeydlər və performans məlumatları qiymətləndirilir. Auditlərdən sonra, aşkar olunan çatışmazlıqlar və uyğunsuzluqlar üçün düzəldici və qarşısının alınması üçün tədbirlər planı hazırlanır.
FSSC 22000 Sertifikasını Verən Təşkilatlar Kimlərdir?
FSSC 22000 sertifikası, FSSC (Food Safety System Certification) Fondu tərəfindən səlahiyyət verilmiş və TÜRKAK və ya digər akkreditasiya qurumlarından təsdiq almış sertifikatlaşdırma qurumları tərəfindən verilir.
FSSC 22000 sertifikasını almaq üçün xarici bir yoxlama şirkəti tərəfindən müstəqil yoxlama aparılır. Xarici yoxlama, müəssisənin FSSC 22000 standartlarına uyğunluğunu obyektiv şəkildə qiymətləndirir. Xarici yoxlama prosesi ümumiyyətlə iki mərhələdən ibarətdir: ilkin yoxlama və əsas yoxlama.
İlkin Yoxlama: Bu mərhələdə, xarici yoxlama şirkəti müəssisənin mövcud vəziyyətini qiymətləndirir və çatışmazlıqları müəyyən edir. İlkin yoxlama, əsas yoxlamaya hazırlıq xarakteri daşıyır və müəssisəyə bu çatışmazlıqları aradan qaldırmaq üçün vaxt verir.
Əsas Yoxlama: Əsas yoxlama, müəssisənin FSSC 22000 standartlarına uyğunluğunu geniş şəkildə qiymətləndirir. Bu yoxlamada bütün sistem komponentləri və proseslər ətraflı şəkildə incələnir və uyğunluq hesabatı hazırlanır. Əsas yoxlama nəticəsində, müəssisə FSSC 22000 sertifikasını almağa haqq qazanır.
Daimi Nəzarət və Təkmilləşdirmə
FSSC 22000 sertifikasını aldıqdan sonra, müəssisənin bu standartlara uyğunluğunu daimi olaraq izləmək və təkmilləşdirmək vacibdir. Sertifikatlaşdırma prosesi illik yoxlamalarla dəstəklənir və bu yoxlamalarda müəssisənin standartlara uyğunluğu yoxlanılır.
Daimi nəzarət, müəssisənin performansını qiymətləndirmək və hər hansı bir uyğunsuzluq halında düzəldici tədbirlər görmək üçün vacibdir.
Daimi təkmilləşdirmə, müəssisənin qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemini inkişaf etdirmək üçün qəbul edilən yanaşmadır. Müəssisələr proseslərini mütəmadi olaraq gözdən keçirməli, performans məlumatlarını təhlil etməli və lazım olan təkmilləşdirmələri etməlidir.
Bu yanaşma, qida təhlükəsizliyi standartlarına uyğunluğu davam etdirməyin yanı sıra, müştəri məmnuniyyətini artırmaq və rəqabət üstünlüyü əldə etmək üçün də vacibdir.
FSSC 22000 sertifikasını əldə etmək müəssisələrə bir sıra strateji üstünlüklər qazandırır:
Beynəlxalq Tanınma: FSSC 22000 sertifikası dünya üzrə tanınan bir standartdır. Bu sertifikaya sahib olmaq müəssisənin beynəlxalq bazarda rəqabət qabiliyyətini artırır və qlobal bazarlarda qəbul olunmasına imkan yaradır.
Müştəri Etibarı: Qida təhlükəsizliyi standartlarına uyğunluğu və öhdəliyi göstərən bu sertifikat, müştərilərin etibarını qazanmaq və müştəri məmnuniyyətini artırmaq üçün vacibdir. Müştərilər bu sertifikatı gördükdə, məhsul və xidmətlərin təhlükəsizliyini və keyfiyyətini təmin edən müəssisəyə yönəlirlər.
Hüquqi Uyğunluq: FSSC 22000, qida təhlükəsizliyi ilə bağlı bütün hüquqi tələblərə uyğunluğu təmin edir. Bu sertifikatla müəssisələr hüquqi öhdəliklərini yerinə yetirə və mümkün cərimələrdən qaça bilərlər.
Davamlı İnkişaf: FSSC 22000 müəssisələrin davamlı inkişafını təşviq edir. Bu sertifikaya sahib olmaq, müəssisələrin qida təhlükəsizliyi idarəetmə sistemlərini mütəmadi olaraq nəzərdən keçirmələrinə və sektordakı yeniliklərə uyğunlaşmalarına kömək edir.
Nəticə etibarilə, FSSC 22000 sertifikası qida sektoru müəssisələri üçün böyük bir strateji üstünlük təmin edir. Bu sertifikatın alınması müəssisələrin beynəlxalq standartlara uyğun fəaliyyət göstərməsini və sektorda rəqabət qabiliyyətlərini artırmasını təmin edir.